Một con báo hoa mai trưởng thành – loài thú dữ lừng danh nơi rừng thẳm – đang ngồi lặng lẽ trước cửa chuồng bò, đôi mắt trầm mặc như biết nghĩ ngợi. Không săn mồi, không gầm gừ, nó chỉ nhẹ nhàng tiến lại gần một con bò cái, rồi nằm xuống bên cạnh như hai kẻ tri kỷ cũ. Cả hai bình thản, không hề có dấu hiệu sợ hãi hay căng thẳng – cứ như đã thân thuộc từ lâu.
Và rồi chuyện lạ không chỉ dừng lại ở đó. Những đêm sau, đúng giờ, đúng chỗ, con báo lại quay về. Chỉ đến để nằm cạnh con bò, im lặng vài tiếng, rồi lại quay vào rừng.
Người đàn ông – vốn là chủ của đàn bò – bối rối, cho đến khi hỏi thăm những người lớn tuổi trong làng và được nghe lại một mẩu ký ức đã chìm khuất: nhiều năm trước, có một báo con bị thương và lạc mẹ. Nó lả đi vì đói và lạnh. Trong chuồng bò khi ấy, con bò cái này – bằng bản năng dịu dàng của một người mẹ – đã cho nó bú nhờ, nằm cạnh sưởi ấm và chăm nom nó sống sót qua cơn thập tử nhất sinh. Vài tuần sau, khi báo con khỏe lại, người dân địa phương đã đưa nó trở về rừng sâu.
Không ai ngờ, giờ đây, con báo đã lớn – dẫu đã trở thành dã thú tự do – vẫn nhớ về người đã từng cưu mang mình. Không phải để đòi hỏi điều gì, không phải để gặm nhấm ký ức, nó chỉ lặng lẽ quay về, nằm bên cạnh con bò một lúc – như một cách tri ân, như một lời thăm hỏi không lời – rồi lại quay đi.
Câu chuyện kỳ lạ ấy được kể lại khắp vùng, không phải như một điều thần bí, mà như một bài học lặng thầm về lòng biết ơn.
Giữa thời đại mà con người đôi khi quên lãng nhau vì một chút hơn thua, thì trong rừng sâu – một con thú hoang lại kiên trì trở về để nhớ một mối ân tình năm xưa.
Văn hóa không chỉ ở đền đài hay sách vở. Nó sống trong cả những hành động đẹp đẽ của muôn loài– nơi đạo lý không cần rao giảng, mà vẫn vang lên bền bỉ như nhịp thở của đất trời.
